Girne Amerikan Üniversitesi (GAÜ) Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Kerem Teralı, yüksek yoğunluklu tatlandırıcıların göründükleri kadar masum olmayabileceğini söyledi.
Doç. Dr. Kerem Teralı, şeker tüketimi ve tatlandırıcı kullanımı ile ilgili yaptığı açıklamada, “Şeker, sütte ya da meyve ve sebzelerde zaten doğal olarak bulunmaktadır. Normalde bu şekeri kesmek veya azaltmak ile ilgili herhangi bir baskı veya zorlama söz konusu değildir. Buna karşın bir de yiyecek ve içeceklere (örneğin; bisküvilere, çikolataya, meyveli yoğurtlara, kahvaltılık gevreklere, meyve sularına ve gazlı içeceklere) eklenen ve bizim “serbest şeker” diye tabir ettiğimiz şeker sınıfı vardır ki bu şekere kısıtlama getirilmesi sağlığımızın korunması açısından önemlidir. Mesela İngiliz Hükûmeti serbest şekerin günlük toplam kalorinin %5’ini geçmemesi gerektiğini belirtmektedir. Bu da sıradan bir yetişkinin günde en fazla 30 gram serbest şeker (kabaca yedi küp şekere denktir) tüketebileceği anlamına gelmektedir. Amerika’da ise bu oran %10’dur” dedi.

Şeker alternatifleri nelerdir?
“Günümüzde yiyecek ve içecekleri tatlandırmak için yüksek yoğunluklu tatlandırıcılar tercih edilmektedir. Yüksek yoğunluklu tatlandırıcılar, dilimizin üzerindeki tat almaçlarına bağlanarak beynimize yediğimiz ya da içtiğimiz şeyin tatlı olduğu sinyalini gönderirler. Bu tatlandırıcılara “yüksek yoğunluklu” denmesinin sebebi sofra şekerinden yüzlerce ve hatta binlerce kat daha tatlı olmalarıdır. Besin değeri olmayan yani görünürde kalorisiz yüksek yoğunluklu tatlandırıcıları doğal ve yapay diye iki gruba ayırabiliriz. Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi’nden onay alan doğal tatlandırıcılara örnek olarak Stevia rebaudiana bitkisinden elde edilen steviozitleri verebiliriz. Aspartam, sakarin ve sukraloz ise klinik onaylı yapay tatlandırıcılar arasında gösterilebilir”.

Yüksek yoğunluklu tatlandırıcılar güvenli midir?
“Bugün yüksek yoğunluklu tatlandırıcıların genel olarak güvenli oldukları kabul edilmekte ve kanser riskini artırmadıkları düşünülmektedir. Hatta beslenmemizdeki serbest şekeri azaltmak maksadıyla alındıkları zaman kilo verme, kan şekerinin kontrolü ve diş sağlığının korunması gibi faydalara sahip olduklarına inanılmaktadır. Yüksek yoğunluklu tatlandırıcıların saydığımız tüm bu olumlu özelliklerine rağmen bize göre sorulması gereken esas soru şudur: Güvenli olmaları aynı zamanda sağlıklı oldukları anlamına gelir mi? Son yıllarda hükûmetlerin şeker tüketimini azaltmaya yönelik haklı faaliyetlerinin gıda üreticilerini daha fazla tatlandırıcı (özellikle de yapay tatlandırıcı) kullanmaya teşvik ettiğini görüyoruz”.

9 EKİM 2024 GAZETE MANŞETLERİ